Model (modelus–miara, wzór) to podobizna rzeczywistości „możliwej i od nas zależnej” (Mendel, 2004, s. 48). Model jest zatem uproszczonym obrazem rzeczywistości – układem działającym analogicznie do oryginału. Odzwierciedla on najważniejsze powiązania i prawidłowości badanego układu. Do najważniejszych celów stosowania modeli w naukach ekonomicznych zaliczyć należy (Mendel, 2004, s. 48):
- subiektywną ocenę istniejącego stanu,
- ujawnienie błędów,
- ukierunkowanie pożądanych przemian,
- odpowiednie nasilenie wyróżnionych czynników,
- określenie optymalnego programu reorganizacji.
Powyższe cele przyświecają również modelowaniu informacyjno-decyzyjnych procesów przedsiębiorstwa. Model procesu przedstawia zależności przyczynowo-skutkowe między funkcjami organizacyjnymi w przedsiębiorstwie (por. Stabryła, 1991, s. 86) i jest odzwierciedlony w formie mapy procesu. Obrazuje zatem dynamiczny aspekt organizacji (tzw. aspekt poziomy) w przeciwieństwie do modelu struktury organizacyjnej, rozpatrywanej w
aspekcie statycznym. W praktyce organizatorskiej model procesu najczęściej utożsamiany jest z powiązaniami między poszczególnymi jego zdarzeniami i etapami (działaniami). Aby była zapewniona użyteczność praktyczna modeli procesów, powinny one zawierać następujące informacje:
- określenie funkcji organizacyjnych składających się na całościowy proces informacyjno-decyzyjny (etapy procesu),
- identyfikację wykonawców poszczególnych funkcji organizacyjnych (jednostek organizacyjnych),
- opis wejść i wyjść danej funkcji składającej się na całościowy proces,
- charakterystykę powiązań między funkcjami organizacyjnymi,
- określenie powiązań z innymi procesami przedsiębiorstwa.
Modelowanie procesów jest zazwyczaj jednym z etapów celowych analiz organizacyjnych. Analizy związane z modelowaniem procesów prowadzone są najczęściej przed wdrożeniem koncepcji zarządzania procesowego, systemu zapewnienia jakości, nowoczesnych i współczesnych koncepcji zarządzania opartych na procesach (np. TQM, ABC, BSC, CI, itp.), wdrożeniem systemów informatycznych (np. klasy Workflow, BPM, ERP, DMS oraz inne), a
także przed przedsięwzięciami mającymi na celu udoskonalenie konkretnych procesów czy obszarów przedsiębiorstwa.
Ze względu na szerokie zastosowanie modelowania procesów zarówno w obszarze projektowania systemów informacyjnych (obszar organizacyjny), jak i informatycznych, można wyróżnić dwa nurty modelowania: zastosowania organizacyjne oraz informatyczne. Granica między wymienionymi tendencjami jest nieostra, gdyż obecnie opracowywane są również standardy mające na celu połączenie obydwu wspomnianych podejść. Obecnie do najpopularniejszych standardów należą: eEPC oraz BPMN.