Zaufanie społeczne jest w dzisiejszych czasach niezwykle ważne w budowaniu relacji międzyludzkich. Na nim opierają się ich wzajemne relacje oraz postrzeganie przekazywanych sobie informacji. Wpływa to również na poczucie bezpieczeństwa, stabilności oraz pewności w budowaniu wszelkich interesów między sobą. Korzyści z poczucia zaufania są obopólne i stanowią podstawę do kształtowania się satysfakcji i lojalności.
Współpracę przedsiębiorstw można rozumieć na dwa sposoby. Pierwszy z nich to współpraca pomiędzy przedsiębiorstwami kreującymi podaż na rynku. Bezpośrednio przekłada się to na zaspokajanie potrzeb ostatecznych konsumentów. Podejmowana współpraca pomiędzy dostawcami, producentami i dystrybutorami oparta na wzajemnym zaufaniu pozwala na terminowość wykonywania poszczególnych zleceń oraz dotarcie na czas do klienta. Klauzule mówiące o karach wynikających z nieterminowości, pomimo wynagrodzeń finansowych nie zrekompensują utraconego zaufania i nie zachęcą do dalszej współpracy z danym podmiotem. Przedsiębiorcy poszukują wiarygodnych partnerów, których zobowiązania będą przestrzegane. Poza terminowością istotna jest także jakość i zgodność produktów czy usług z ustalonym opisem. Zbudowanie wiarygodności na płaszczyźnie realizacji powierzonych zleceń pozwoli na długotrwałą współpracę, co niesie wcześniej wspomniane obopólne korzyści. Przedsiębiorstwo zleci konkretne prace firmie, która poprzez swoją wiarygodność i dokładność zdobyła jego zaufanie, nawet jeżeli miałoby to wiązać się z relatywnie wyższym kosztem niż tym, który trzeba ponieść przy podjęciu współpracy z nowym kontrahentem. Wzajemna współpraca wiąże się również z wypracowaniem dogodnych warunków dla obu stron, gdyż pewność jej nawiązania staje się cennym czynnikiem gwarantującym zyski w długim okresie. Polska jest krajem, w którym wzajemne zaufanie to jest na niskim poziomie, a czynniki podnoszące konkurencyjność są powoli wyczerpywane. Jest to dobrą okazją do wzmocnienia swojej pozycji na rynku poprzez budowanie zaufania, co przełoży się również na inne czynniki warunkujące podnoszenie konkurencyjności przedsiębiorstw.
Drugim sposobem postrzegania jest budowanie zaufania wśród dostawców dóbr i usług, a ostatecznymi klientami. Dużym prawdopodobieństwem odniesienia sukcesu jest planowy przebieg wszystkich działań na wcześniej omawianej płaszczyźnie. Klient otrzymujący towar bądź usługę, która to spełnia jego oczekiwania, nabiera zaufania do marki i staje się wiernym
klientem. Z uwagi na to, że większość rynków jest wysoce konkurencyjna, klient w każdej chwili może odejść do konkurencji, a tym samym pozbawić przedsiębiorstwo przypływów finansowych wynikających ze sprzedaży jego produktów bądź usług. Prowadzone programy lojalnościowe i ich egzekwowanie stanowi mocną bazę do zbudowania zaufania. Niezmienność oferowanych usług, bądź podnoszenie ich jakości sprzyja pozytywnemu rozwojowi relacji między klientami, a przedsiębiorstwami.
Innym, niedostrzeganym w konsumpcji dóbr i usług przez klientów, elementem wpływającym na ostateczny kształt budowania i rozumienia zaufania na całym rynku jest zaufanie pomiędzy pracownikami, a ich pracodawcami. Lojalność pracodawców wynikająca z dobrego traktowania swoich podwładnych oraz budowaniu z nimi relacji partnerskich stanowi wewnętrzne poczucie przynależności do firmy. Pracownik taki rozumie swój zakres obowiązków i jeżeli jest odpowiednio motywowany i nagradzany przynajmniej z założeniami umowy – stanowi cenny zasób dla przedsiębiorstwa. Pracodawca ufa, że jeżeli pracownik będzie doceniany, to będzie wykonywał zlecone mu prace z należytą starannością. Pracownik zaś, czując się szanowany i wynagradzany za swoją pracę, będzie wykonywał ją z pełnym zaangażowaniem. Sytuacja taka może doprowadzić, a nawet wskazane jest, żeby doprowadziła, do zbudowania zaufania między partnerami współpracy – pracownik ufa, że jego praca zostanie doceniona, w pracodawca, że zostanie ona wykonana zgodnie z przyjętymi założeniami.
Społeczeństwo Polskie ma jeszcze duże trudności w budowaniu zaufania. Wpływ mają na to występujące głośne afery, niepokrywane obietnice firm oraz ich bezwzględne dążenie do maksymalizacji zysków. Władza Państwowa, będąca trzonem polskiej gospodarki, również nie wzbudza zaufania wśród polskiego społeczeństwa. Pogłębiający się brak wiarygodności nie jest pozytywną prognozą dla polskiej gospodarki. Zgodnie z przysłowiem „ryba psuje się od głowy” należałoby umocnić pozycję polskich władz przede wszystkim pod względem ich wiarygodności oraz pokrywania swoich obietnic. Jest to niezbędny ruch do wzbudzenia w społeczeństwie naturalnie kształtującego się odczucia zaufania.
Polska jest krajem, przed którym jeszcze długa droga do poczucia zaufania wśród społeczeństwa oraz przedsiębiorstw. Rosnąca konkurencja może być istotnym czynnikiem, który położy na to nacisk i wywoła postrzeganie lojalnych klientów, jako wartościowego czynnika kształtującego pozycję firmy na rynku. Zaufanie społeczne w Polsce jest niewątpliwie bolączką wpływającą negatywnie na współprace przedsiębiorstw.
Autor: Izabela Romanowska